Draai die emmer rond
Eloy Schultz 19/12/2022 07:35 444
Moeilijkheid:
Tijdsduur: 20 minuten
Beschrijving
In dit proefje ga je kennismaken met middelpuntzoekende kracht. Dit is een belangrijke kracht, omdat die er voor zorgt dat een auto niet uit de bocht vliegt en een satelliet om de aarde kan blijven draaien. We beginnen met een simpel model.
Kun jij het proefje niet zelf uitvoeren, maar wil je toch meer weten. Kijk dan dit filmpje:
Proefje
Benodigdheden
- Emmer met hengsel
- Water
- Handdoek (als je nat wordt)
Stappenplan
Let op: doe dit proefje niet binnen, aangezien er water kan lekken uit de emmer en je veel ruimte nodig hebt- Pak de lege emmer en probeer deze eens goed over jouw hoofd heen te draaien (van links naar rechts of andersom).
- Als dit goed lukt, vul dan de emmer met een bodempje water (ongeveer 2 cm)
- Wat denk je dat er gaat gebeuren als je de emmer met inhoud ronddraait?
- Draai nu de emmer heel snel rond (over je hoofd heen) met het water erin. Wat gebeurt er?
- Wat denk je dat er gebeurt als je de emmer langzaam ronddraait?
- Als je buiten op een plek die nat mag worden staat, draai de emmer heel langzaam rond (niet boven je hoofd). Wat gebeurt er?
Uitleg
In stap 3 en 4 gaan we de emmer heel snel ronddraaien terwijl er water in zit. Ondanks dat de emmer ondersteboven staat komt het water er niet uit. Dit komt door de middelpuntzoekende kracht. Als de emmer snel genoeg beweegt is deze kracht groot genoeg om het water naar de bodem van de emmer te slingeren. In stap 5 en 6 zullen we zien dat het water er toch uitkomt. Dit komt omdat de snelheid niet groot genoeg is en dus de zwaartekracht sterker is dan de middelpuntszoekende kracht.
Het principe wat we hier hebben uitgelegd is hetzelfde voor een satelliet in een baan om de aarde. Als de satelliet snel genoeg beweegt in een baan om de aarde zal deze niet teruggetrokken worden naar de aarde. Maar als de satelliet te langzaam beweegt dan zal deze terug getrokken worden naar de aarde. Maar wat gebeurt er dan als de satelliet te snel beweegt? In ons proefje hebben we de bodem van de emmer die ervoor zorgt dat het water er niet aan de onderkant uit gaat. Maar in de echte wereld is dat niet het geval. Als de satelliet te snel gaat, dan zal deze weg van de aarde bewegen, zo de ruimte in.
Meer weten?
Vind jij dit interessant? Kijk dan naar een van onze andere proefjes of ga zelf op onderzoek uit. Ook zijn er veel middelbare school vakken/studies die aansluiten bij dit onderwerp, kijk bijvoorbeeld eens naar natuurkunde of lucht en ruimtevaart.